Być jak apple pie

Największym komplementem, jaki można usłyszeć z ust mieszkańców USA, to „amerykański jak apple pie”. Obdarza się nim tylko tych, którzy potrafią odróżnić futbol od soccera, obudzeni w nocy wyrecytują bez zająknięcia słowa amerykańskiego hymnu oraz potrafią piec placek jabłkowy – kulinarną ikonę Stanów Zjednoczonych.

Made in England

Apple pie, znany również jako american pie, swoją sławą przebija największe gwiazdy kultury pop. Według badań, aż 113 milionów Amerykanów zjada kawałek placka jabłkowego na śniadanie, popijając go szklanką mleka. Jak to możliwe, że prosty deser zawojował serca mieszkańców USA do tego stopnia, że gdy amerykańscy żołnierze szli walczyć podczas II wojny światowej, mawiali: „Za ojczyznę i za apple pie!”?

Historia szarlotki bierze swój początek w połowie XIV wieku w Anglii, gdzie w 1381 roku został spisany pierwszy przepis. Wśród składników wymieniono jabłka, aromatyczne przyprawy, figi oraz rodzynki. Początkowo do ciasta nie dodawano cukru. Wynikało to z faktu, że w tamtych czasach był on towarem luksusowym. Niekiedy zastępowano go miodem, lecz zwykle wystarczał słodki sok, który puszczały owoce podczas pieczenia. Sądzono, że ciasto z jabłkami to nieczysta potrawa wywodząca się od pogan. Rzekomo, jedząc go, mieli się oni oddawać grzesznej przyjemności. Właśnie z tego powodu Olivier Cromwell wprowadził zakaz pieczenia placków, który obowiązywał przez 16 lat, aż do momentu obalenia jego rządów. Apple pie wróciło na angielskie stoły w XIX wieku. Wychwalano jego walory zdrowotne, ze względu na to, że jego głównym składnikiem były pełne witamin jabłka. Mniej więcej w tym samym czasie placek jabłkowy zawędrował za Atlantyk i rozpoczął swoją karierę w Stanach Zjednoczonych.

Proste jak apple pie!

Owoce z sadzonek jabłoni, które przypłynęły wraz z pielgrzymami do Ameryki, początkowo wykorzystywane były do produkcji cydru – napoju alkoholowego. Do pieczenia placków wykorzystywano miejscowe owoce lub mięso. Dopiero w połowie XIX wieku zaczęto używać także jabłek. Według najbardziej klasycznego przepisu należy zapiec dużą ilość soczystych owoców pod cienką warstwą kruchego ciasta. Nic łatwiejszego! Dlatego w Stanach mawia się: „proste jak apple pie”, co jest odpowiednikiem naszego powiedzenia: „proste jak bułka z masłem”.

Apple pie na 1000 sposobów

Dziś na świecie jest 2,5 tysiąca odmian placka z jabłkami. Do najbardziej znanych należy holenderska, w której do jabłek dodaje się cynamon i sok z cytryny oraz szwedzka, z jabłkami zapiekanymi na cienkim cieście od pizzy. Z amerykańską wersją może konkurować francuska tarta, wymyślna przez Stephanie Tatin w 1889 roku. Zdolna kucharka, która wraz siostrą prowadziła mały hotelik, pewnego dnia ułożyła na blasze najpierw jabłka pokrojone w plasterki, a dopiero potem nakryła je ciastem. Efekt tego eksperymentu okazał się doskonały, a dowodzi temu uznanie sławnego paryskiego restauratora Luisa Vaudable, który wprowadził tartę Tartin do karty słynnego lokalu Maxim’s. W ten oto sposób cały świat dowiedział się o jabłkowej tarcie, wywodzącej się z małego, francuskiego miasteczka.

Przepis na Tarte Tatin

SKŁADNIKI

Ciasto:
[na formę o średnicy ok. 30 cm]

• 250 g mąki

• 125 g masła lub margaryny

• 1 żółtko

• 2 łyżki cukru pudru

• szczypta soli

Farsz:

• 1 kg jabłek

• 80 g masła

• 4-6 łyżek cukru

Sposób przygotowania:

Z podanych składników zagnieć ciasto. Uformuj w kulę, zawiń w folię i włóż do lodówki na około pół godziny. W tym czasie obierz jabłka, pokrój w ósemki. W dużym rondlu rozgrzej masło i rozpuść w nim cukier. Do mieszaniny włóż cząstki jabłek, duś około 10 minut, aby pokryły się tłuszczem i karmelem. Lekko wystudź. Jeżeli rondel jest odporny na temperaturę, możesz w nim piec tartę. Jeśli nie – przełóż do okrągłego, szczelnego naczynia (raczej nie tortownicy, bo nie jest wystarczająco szczelna). Wyjmij z lodówki ciasto, rozwałkuj. Ułóż na jabłkach, zawiń brzegi do środka. Piecz ok. 30-35 min w temperaturze 200°C. Po wyjęciu odstaw na chwilę, po czym naczynie z tartą przykryj talerzem o nieco większej średnicy i energicznym ruchem odwróć.

Klasyczny apple pie

SKŁADNIKI:

Ciasto:

• 150 g zimnego masła

• 1 żółtko

• 1 jajko

• 30 g drobnego cukru lub cukru pudru

• 240 g mąki

• szczypta soli

• żółtko z łyżeczką śmietany do posmarowania

Farsz:

• 800 g jabłek

• 50 g masła lub margaryny

• cukier do smaku

• 2 łyżeczki przyprawy do piernika

• opcjonalnie: garść rodzynek

Sposób przygotowania:

Formę do apple pie, talerz ceramiczny lub formę do tarty o średnicy 24-26 cm wyłóż większą częścią ciasta – w tym celu należy je rozwałkować. Najłatwiej zrobić to używając dwóch kawałków folii spożywczej i wałkując między nimi. Dzięki takiej metodzie ciasto łatwo będzie można przełożyć do formy. Na spód wyłóż jabłka i rodzynki. Drugą część ciasta rozwałkuj i ułóż na wierzchu jabłek – ważne, by ciasta nie układać na gorących jabłkach, bo się rozpuści. Brzegi sklej, wierzch ponakłuwaj widelcem. Ciasto posmaruj żółtkiem wymieszanym z 1 łyżeczką śmietany. Wstaw do piekarnika, zmniejszając temperaturę do 175°C, i piecz ok. 30-35 minut – do czasu zrumienienia górnej warstwy. Przed podaniem ostudź.